Lazio

25 juli 2022: Radicofane naar Aquapendente 33 kilometer: Mensen zijn gemaakt om achter konijnen aan te hollen.

Mensen zijn gemaakt om op konijnen te jagen en wat doen we in werkelijkheid. De enige jacht die we beoefenen is jagen op likes op Instagram. Dat is het mooie van zo’n pelgrimsroute. Je krijgt weer het idee dat jij ook best op echte konijnen zou kunnen jagen. Met de nadruk op ’zou kunnen’, want ik heb in de maand wandelen misschien maar één konijn gezien. Ik zou hier trouwens niet graag konijn zijn. Want gezien het onnoemelijk aantal bordjes ’divieto di caccia ’ ofwel verboden te jagen, zal hier wel heel veel gejaagd worden. Op sommige plekken hangt werkelijk iedere 10 meter zo’n bord langs de weg.

Maar ik dwaal af: Ik had het over dat mensen gemaakt zijn om op konijnen te jagen. Als je zo lang loopt verandert je body. Je kijkt naar je benen en dat is dan ineens 'klop klop, eiken'. Waar eerst vetjes zaten, blijken nu toch ineens spieren te kunnen groeien. Ik denk dat ieder konijn nog steeds met gemak wint, maar zou een poging durven te wagen.

Bij vragen over pelgrimstochten komt altijd de vraag waarom jij zo’n tocht onderneemt: Uit spiritueel oogpunt of uit sportief oogpunt. Ik kan dan nooit het goede antwoord vinden. Voor mij gaat het juist om de combinatie van die twee zaken. Niet het een of het ander, maar juist in de combinatie. Die vraag komt waarschijnlijk uit het bizarre idee dat lichaam en geest twee verschillende dingen zijn. Terwijl iedereen weet dat het een direct connectie heeft met het andere. Doordat je de hele dag bezig bent met bewegen, wordt het rustiger in je kop. Je hoeft je niet meer druk te maken over onzinnige onderwerpen, waar je best een mening over mag hebben, maar waar je toch geen invloed op hebt. De ratrace van het moderne leven is dat veel mensen het idee hebben dat ze altijd aan moeten staan. Door te pelgrimeren verdwijnt dat als vanzelf.

Hé wat een wijsheid allemaal! Nu over de route, want die was weer fenomenaal. In alle boekjes kun je op twee manier van Radicofane naar Aquapendente. De korte 24 kilometer en de lange acht kilometer langer. Een normaal mens kies natuurlijk de korte versie, maar op intuïtie koos ik toch de lange versie. En dat was het meer dan waard om twee uur extra te lopen. De route schijnt volgens iemand Unesco World Heritage te zijn en dat kun je begrijpen. Dit is werkelijk zo ontzettend mooi. Kan ik niet beschrijven.

Weet je wat dan helemaal ultiem geluk is. Als je in de ochtend na 15 km zweten en puffen ergens bij een agriturismo op het terras gaat zitten en dan de boerin op je komt af met de met afstand lekkerste tramezzini (= gewoon Italiaans voor boterham), die ik ooit gegeten heb. Compleet met gebakken aubergine, tomaten, gebakken courgette en jonge Pecorino kaas en daarover nog een dikke splash olijfolie. Dat is gewoon pure verrukking. Alleen voor die boterham zou ik de acht uur wandelen al over hebben.

We hebben trouwens Toscane verlaten. Het is nu Lazio. De provincie waar ook Rome in ligt. De grote stad komt dichterbij.

Divieto di caccia
Divieto di caccia




Uitzicht
Uitzicht




Toscane werd Lazio
Toscane werd Lazio


Het ostelo heet Palazzo del Peregrino, maar wel heel oud paleis en zeer primitief
Het ostelo heet Palazzo del Peregrino, maar wel heel oud paleis en zeer primitief


26 juli 2022 25 juli 2022: Aquapendente naar Bolsena 22 kilometer: muggen moeten dood

Vannacht slecht geslapen. Te heet en van die nare papieren wegwerplakens. Is natuurlijk heel makkelijk voor het personeel hier, maar om te slapen niet geweldig. Grootste probleem waren overigens niet de lakens, maar de temperatuur in de zaal. Ik sliep met twee jonge Amerikanen. Allebei nog geen achttien en voor Amerikaanse begrepen mogen ze nog niet drinken. De ene Ezra deed dat ook niet, maar de andere Evan dronk gewoon een glaasje mee.

Beetje brak dus door slechte slapen, maar gelukkig hadden we vandaag een makkelijke route. Niet meer dan 22 km en het grootste deel bergafwaarts. Tot aan San Lorenzo Nuovo liep je door een soort kleinschalig tuinbouwgebied met hier en daar zelfs een perceel hazelnoot, maar merendeels aardappel, zonnebloemen, boontjes en dat soort dingen. Het grootste en weidse van Toscane is hier echt verdwenen.

Na San Lorenzo Nuovo was daar ineens als vanzelf het Lago Bolsena. Mega groot meer. Ik kan me herinneren dat ik er met Marion heel veel jaar geleden een keer omheen ben gefietst. Volgens mij was dat een volle dag fietsen zeker een kilometer of 40. De route na San Lorenzo Nuovo was eigenlijk ook wel mooi. Je wandelde door een mediterraan bos heen. Eigenlijk meer hakhout dan echt grote bomen. En dat ging zo langzaam naar beneden toe.

Twee van de pelgrims gaven in dat dorpje San Lorenzo Nuovo nog een kleine voorstelling in een plaatselijk kerkje. Claudia is een Duitse pelgrim en klassiek fluitiste en Melanie, een pelgrim uit Nijmegen vond het leuk om daar bij te zingen. Niet mijn soort muziek, maar klinkt wel fantastisch in zo’n Italiaans kerkje. Opvallend trouwens hoeveel pelgrims en nu ineens rond om mij heen zijn. In de bar in San Lorenzo Nuovo, misschien wel tien mensen, die ik ooit gezien of gesproken had. Heel bijzonder: het ene moment is het net zo druk als op de Camino Frances in Spanje en het andere moment zie dagen geen hond.

Wat trouwens vervelend is dat ik vannacht een paar keer gestoken ben door een en ander klote beest. Kunnen tijgermuggen, maar misschien ook bedwantsen. Het jeukt behoorlijk en zorgt bij mij voor meer allergische reacties dan de twee Amerikaanse jongens, die in dezelfde kamer sliepen en nergens last van hebben. Hoe dan ook ga dadelijk maar eens naar de Farmacia of ze iets van een antihistamine zalfje hebben En vanavond wat beter insmeren met deet of zo.

Van mijn knapste oudste dochter kreeg ik nog twee artikeltjes aangereikt naar aanleiding van mijn blog van gisteren. Allebei uit NRC. Ik heb ze niet nagelezen, maar de titels zeggen eigenlijk al voldoende. Het ene heeft als titel: ‘Kom eens uit je hoofd en ga eens in je lijf’. Met als ondertitel ‘De moderne mens is vooral met zijn hoofd bezig en het lichaam is er om er goed uit te zien.‘

Het tweede artikel heeft als titel. ‘We zouden weer 15 km per dag moeten lopen’. Over de invloed van wandelen op het brein.

Ik heb geen toegang tot NRC hier en de artikeltjes dus niet gelezen. Maar zal dat in Nederland zeker doe. Wil je ze ook lezen? Stuur dan bij gelegenheid een app.

View op Lago Bolsena
View op Lago Bolsena


Fluitiste Claudia
Fluitiste Claudia


Piepers oogsten voor San Lozenzo Nuovo
Piepers oogsten voor San Lozenzo Nuovo


27 juli 2022: Bolsena naar Montefiascone 21 km: hier is het!

Het mooiste moment van de dag is waarschijnlijk heel vroeg in de ochtend als je bij een bar aankomt voor een café Americano en iets te eten. Sommige van die bars zijn om 5:00 uur al open. En dat past natuurlijk exact in het werkschema van een pelgrim. Italianen hebben de naam dat ze druk zijn en veel praten. Dat cliché klopt voor een groot deel. Zelfs zo vroeg in de ochtend. Daarom krijg je in de ochtend vaak al een heel theater op gediend. Er zijn dan ook nog geen toeristen, behalve een paar idiote pelgrims. Zo vroeg in de ochtend is de bar nog echt van de Italianen. Overigens in grote meerderheid Italiaanse mannen, die voordat ze naar het werk gaan gauw een espresso en een zoet broodje naar binnenwerken.

Vannacht geslapen als een os. Om de jeuk van wat ik denk toch wel bedwantsen moeten zijn geweest wat te controleren had ik een aantal Tavegyls gesikt . Tavegyl is een anti-allergiemedicijn. Bijwerking is dat je heel diep slaapt. Werd daarom past om zes uur wakker.

Gelukkig was het niet ver. Volgens de boekjes iets van 18 km en daar kwamen we dan nog 3 km extra bij, omdat ik in een herberg achter Montefiascone zit. Al met al toch een pittige wandeling. Volgens een van de Amerikaans pelgrims iets van 500 hoogtemeters weg gewerkt.

Op het laatste ging ik nog even onder uit. Misschien toch wat slaperig van de medicijnen. Volgens mij op een stukje wat ooit een oude Romeinse weg is geweest. Viel allemaal wel mee. Beetje het effect wat een schildpad heeft als hij op zijn rug terecht komt. Of in mijn geval dan op de rugzak. Geen man overboord. Zelfs de computer lijkt het nog te doen.

Montefiascone heb ik maar kort gezien, maar lijkt me wel een hele leuke stad. Klein, maar wel compleet met stadsmuren.

Aan de stad zit een leuke anekdote verbonden. In de 12e eeuw stuurde een Duitse reiziger zijn knecht vooruit om een goede herberg te zoeken. Als hij die gevonden had moest hij die markeren door het woord Est! (ofwel Hier is het’) op de deur te kalken. Als er bovendien ook nog goeie wijn te drinken was moest hij Est! Est! op de deur te schrijven.

Zo gezegd zo gedaan. De knecht ging op pad en schreef op een deur in Montefiascone de woorden Est! Est! Est!. Het resultaat; De reiziger is nooit meer weg gaan en dronk zich in de jaren daarna heel snel de dood in. Zijn geld liet hij na aan de stad en werd begraven in een mooie kathedraal.

Koepelkerk van Montefiascone
Koepelkerk van Montefiascone


Beeld pelgrims bovenop de burcht van Montefiascone
Beeld pelgrims bovenop de burcht van Montefiascone


Zicht op het achterland vanaf de toren van Montefiascone
Zicht op het achterland vanaf de toren van Montefiascone


Zicht op het meer vanaf de de burcht van Montefiascone
Zicht op het meer vanaf de de burcht van Montefiascone


28 juli 2022 Montefiascone naar Viterbo 18 kilometer: I smell like hell

Vandaag ook weer een korte en makkelijke route. We hebben het Lago Bolsena achter ons gelaten en zijn gewandeld richting Viterbo. Ik zeg we, want ik wandel met een Italiaans pelgrim die uit de buurt van het Lago di Como komt in het noorden van Italië: Guiseppe. Leuke vent, iets van 35 jaar. Leraar en zelfs één jaar in Maastricht gestudeerd.

Het platteland is wel saai, maar de stad Viterbo is heel charmant. Veel minder toeristisch dan bijvoorbeeld Bolsena, maar wel heel erg mooi. Als je hier rondloopt hangen overal bordjes vendesi op de voordeur van die oude huizen. Soms zijn dat gewoon normale huizen, maar er staan ook tal van paleizen leeg.

Een van de dingen waar Viterbo door beroemd is geworden is de aanwezigheid van thermale baden. Guiseppe dacht wel te weten hoe wij zo’n bad konden bezoeken. Betekende alleen een uurtje omlopen. Zo gezegd zo gedaan en rond een uur of 10 kwamen wij bij dat thermaalbad uit. Hartstikke leuk. Het water was iets van 45° en de zon stond al behoorlijk te knallen. Ik zou zeggen, dat een verstandig mens, dan niet in een bad van 45 graden Celsius gaat zitten. En dat in de volle zon. De Italiaanse pensionado’s, die massaal aanwezig waren dachten daar heel anders over. Er waren een aantal bekkens verdeeld over de mannen en de vrouwen en die zaten lekker te beppen en waarschijnlijk te roddelen. Echt heel gezellig. Ik snap er natuurlijk geen hout van, maar dat mag de pret niet drukken. Guiseppe had al meteen een verhitte discussie over de Italiaanse politiek. Ze zeggen wel eens, dat Nederland een land is met enorme tegenstellingen. Ik denk dat Italië toch wel extremer is op dit gebied. Een van bezoekers van het thermaalbad wist overigens alles te vertellen over de protesten van de Nederlandse boeren. Ik denk dat ik al met al ongeveer één uur in dat bad heb gezeten. Toen begon ik toch het wel een beetje duizelig te worden van de hitte (of van de zwaveldamp). Ook omdat ik nog niet veel gegeten had. Toen ik in het bad zat rook ik weinig van de zwavel. Maar als ik nu een beetje zweet komt nog steeds het uit alle poriën.

Gisteren trouwens fantastisch gegeten in het ostello Domus Peregrini net buiten Montesfiascone, dat werd gerund door een echtpaar van middelbare leeftijd Immacolata en Franco. Heel leuke en zeer idealistische mensen. Zij ontvangen iedere dag pelgrims op basis van donativo. Dat betekent, dat je geeft wat je te missen hebt of wat je het waard vindt. Franco klaagde dat sommige pelgrims, dat niet helemaal snapten. Die gaven dan vijf euro voor overnachting inclusief een drie gangen diner en een ontbijt. Beetje respectloos, want het zijn ook nog eens heel aardige mensen, die welgemeend geïnteresseerd zijn in hun gasten. Het diner was erg lekker. Vegetarisch e alles uit eigen tuin tot aan de olijfolie en daarnaast ook erg gezellig.

Ze hadden een vrijwilliger Maria , die hen ondersteunde met alles. Ook een leuk verhaal. De dochter van deze Maria liep op alle dagen en beviel net in de nacht dat wij daar waren. We kregen dus een ontbijt geserveerd door een verse oma.

Thermaal bad vol met pensionado's (linksboven Guiseppe)
Thermaal bad vol met pensionado's (linksboven Guiseppe)


Delen van de route liepen we vandaag over de Via Cassia: een 2000 jaar oude Romeinse weg
Delen van de route liepen we vandaag over de Via Cassia: een 2000 jaar oude Romeinse weg


In het ostello waar ik nu zit werd nog een soort korte dienst gehouden voor de aanwezige pelgrims
In het ostello waar ik nu zit werd nog een soort korte dienst gehouden voor de aanwezige pelgrims


29 juli 2022 Viterbo naar Vetralla 18 km : en nou stop ik ermee!

Ik weet natuurlijk niet hoe mijn reisverslag overkomt op lezers. Wat hun gevoel daar steeds bij is? Hopelijk is het duidelijk dat het leuk en verrijkend is om deze route te lopen.
Sowieso om te lopen, maar ook in deze mooie omgeving.

Soms is het pittig! En soms is de route relatief makkelijk. Dat houdt niet in, dat het altijd leuk is. Het is me zeker wel een keer of tien door mijn kop geschoten: ‘Nu hou ik er mee op en pak de trein naar huis.’ Dat wordt weliswaar minder nu Rome in zicht komt, maar zeker in het begin heb ik me dat vaker voorgenomen.

Als je helemaal alleen in een veel te hete herberg ligt vroeg ik me wel eens af: ‘Waarom doe ik dit toch eigenlijk?’ Niet altijd heel lang en als ik dan ‘s ochtends om vijf uur weer op weg mocht was de ellende doorgaans snel vergeten. Ik vind het ook niet erg om een hele dag alleen te wandelen, maar als je alleen wandelt, dan alleen aankomt in een herberg en daar ook nog alleen je Menu Peregrino op mag smikkelen Is het soms gewoon niet leuk.

Gelukkig is dat maar een paar dagen zo geweest. Mijn medepelgrims van de afgelopen dagen zijn op dit moment allemaal buiten beeld. Een paar hielden het voor gezien in Viterbo en een andere groep hield in Viterbo een rustdag.

Vandaag een mooie rustige dag. Vanaf Viterbo eerst een kilometer of vijf door een kloof gewandeld, die in een lijn de stad uitvoert. Volgens het boekje zou deze Via Signorino uitgehakt zijn in tufsteen. Kan het bijna niet geloven. Dat geeft voldoende bouwmateriaal om een complete stad te bouwen. Vijf kilometer, vijf meter diep en wel vijf meter breed. Dat tufsteen is trouwens echt rotspul. Vergruist snel en zorgt dat je over rollende knikkers loopt. Ging vanmorgen in ieder geval weer onderuit. Knie open gehaald, maar schade verder beperkt.

Tussen Viterbo en Vetralla was verder niets. Nergens plek voor koffie en broodje. Nadeel is dat ik daarom al heel vroeg in Vetralla was. Tien uur of zo en ik tot drie uur moest ik wachten tot ik weer welkom in het ostello was.
Morgen heb ik een stevige afstand gepland. Ik loop nu al dag of drie relatief korte afstanden. Is niks mis mee, maar het wordt nu het weer tijd om een keer gas te geven. Hopelijk lukt het om in een dag te wandelen naar Ostello Sant Andrea in Campagnano di Roma. Eigenlijk iets te ver. We gaan het zien.

Strada Signorino
Strada Signorino


Zelfs op de snelweg, die ik passeerde leiden alle wegen naar Rome
Zelfs op de snelweg, die ik passeerde leiden alle wegen naar Rome


Steeg in Vetralla
Steeg in Vetralla


MENU
Camino Frankrijk Spanje mei-juni 2024
DAG 1- 22 mei 2024
Dag 2 - 23 mei 2024
Dag 3: 24 mei 2024
Dag 4:25 mei 2024
Dag 5- 26 mei 2024
Dag 6-27 mei 2024
Dag 7: 28 mei 2024
Dag 8: 29 mei 2024
Dag 9 30 mei 2024
Dag 10 31 mei 2024
Dag 11 1 juni 2024
Dag 12 2 juni 2024
Dag 13 3 juni 2024
Dag 14 4 juni 2024
Dag 15 5 juni ’24
Dag 16 6 juni 2024
Dag 17 7 juni 2024
Dag 18 8 juni 2024
Dag 19 - 9 juni 2024
Dag 20: 10 juni 2024
Dag 21 11 juni 2024
Dag 22 12 juni 2024
Dag 23 13 juni 2024
Dag 24: 14 juni 2024
Dag 25 15 juni 2024
Dag 26; 16 mei 2024
Dag 27-17 juni 2024
Dag 28 18 juni 2024
Dag 29 19 juni 2024
Dag 30 - 20 juni 2024
Italië 2022
Rome: hoe is het gekomen?
Onderweg naar de Apenijnen
Richting de zee
Ongeveer op de helft
Direzione Siena
Lazio
Direzione Roma
DAG 1- 22 mei 2024
Dag 2 - 23 mei 2024
Dag 3: 24 mei 2024
Dag 4:25 mei 2024
Dag 5- 26 mei 2024
Dag 6-27 mei 2024
Dag 7: 28 mei 2024
Dag 8: 29 mei 2024
Dag 9 30 mei 2024
Dag 10 31 mei 2024
Dag 11 1 juni 2024
Dag 12 2 juni 2024
Dag 13 3 juni 2024
Dag 14 4 juni 2024
Dag 15 5 juni ’24
Dag 16 6 juni 2024
Dag 17 7 juni 2024
Dag 18 8 juni 2024
Dag 19 - 9 juni 2024
Dag 20: 10 juni 2024
Dag 21 11 juni 2024
Dag 22 12 juni 2024
Dag 23 13 juni 2024
Dag 24: 14 juni 2024
Dag 25 15 juni 2024
Dag 26; 16 mei 2024
Dag 27-17 juni 2024
Dag 28 18 juni 2024
Dag 29 19 juni 2024
Dag 30 - 20 juni 2024
Rome: hoe is het gekomen?
Onderweg naar de Apenijnen
Richting de zee
Ongeveer op de helft
Direzione Siena
Lazio
Direzione Roma